Μπορεί η μαζική διαμαρτυρία του διαδικτυακού κόσμου να πέτυχε όπως είδαμε την αναστολή των νομοσχεδίων SOPA και PIPA, τώρα όμως μια νέα συμφωνία “κατά της πειρατείας” έρχεται να ταράξει και πάλι τα νερά…
Στις 16 Δεκεμβρίου υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Ε.Ε. εξουσιοδότηση για την υπογραφή της συμφωνίας ACTA, δημοσιευμένη στο τέλος ενός απλού δελτίου τύπου, το οποίο αφορούσε θέματα αλιείας και γεωργίας…Είναι φανερό οτι συστάθηκε και υπογράφηκε σχεδόν με απόλυτη μυστικότητα, χωρίς καθόλου δημόσιες διαβουλεύσεις με πολλούς από τους συμμετέχοντες να υποχρεώνονται να υπογράψουν σύμφωνα εμπιστευτικότητας πριν τους επιτραπεί η πρόσβαση στα σχετικά έγγραφα. Από την 1η Οκτωβρίου 2011 τη συμφωνία έχουν υπογράψει και οι ΗΠΑ, Καναδάς, Μεξικό, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Ελβετία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Μαρόκο, Ν. Κορέα, ενώ για να τεθεί σε ισχύ θα πρέπει να λάβει την έγκριση του Ευρωκοινοβουλίου τον προσεχή Ιούνιο.
Αλλά τι είναι επιτέλους αυτη η ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement – Εμπορική Συμφωνία Εναντίον της Πλαστογραφίας); Η ACTA είναι μια διεθνής συνθήκη που αποσκοπεί στην δημιουργία διεθνών κανόνων για την επιβολή του νόμου σε θέματα που αφορούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Για την ακρίβεια, ο τίτλος της συνθήκης υπαινίσσεται ότι αφορά πλαστά αγαθά όπως φάρμακα ή απομιμήσεις ειδών πολυτελείας. Παρόλα αυτά, το εύρος της είναι πολύ μεγαλύτερο και αναμένεται να επηρεάσει επίσης τον τρόπο με τον οποίο διανέμονται τα αγαθά στο διαδίκτυο και τις γενικότερες τεχνολογίες της πληροφορίας.
Δεν πρόκειται ουσιαστικά για μια συνήθη εμπορική συμφωνία. Απλά η μορφή της διακρατικής συμφωνίας χρησιμοποιείται για την παράκαμψη των συζητήσεων και του δημοκρατικού διαλόγου επί του θέματος σε κάθε μία από τις εμπλεκόμενες χώρες. Οι μόνοι που έχουν πρόσβαση στους διαπραγματευτές και τη διαδικασία είναι οι εταιρικοί κάτοχοι πάσης φύσεως πνευματικών δικαιωμάτων.
Είναι ένας τρόπος ακόμα να νομοθετούν οι ελίτ ερήμην των λαών και της κοινής γνώμης των χωρών τους, ένας τρόπος ακόμα να αναιρούνται στην πράξη οι δημοκρατικές διαδικασίες και η διαβούλευση. Στην τελική μορφή που θα έρθει προς ψήφιση, η μόνη επιλογή που θα δίνεται είναι είτε η ολική αποδοχή ή η συνολική απόρριψη των προβλέψεών της ACTA από τα επιμέρους κοινοβούλια.
Η υπογραφή της συμφωνίας έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ευρώπη με χιλιάδες οργανώσεις, ακτιβιστές,χακτιβιστές αλλά και απλούς πολίτες να διαδηλώνουν, να κατηγορούν το ACTA για κατάργηση της ελευθερίας της έκφρασης στο διαδίκτυο, ενώ έχουν επισημάνει πολλά κρίσιμα ζητήματα που ανακύπτουν με τη συμφωνία. Μεταξύ αυτών:
#1 Δημιουργία ενός ιδιωτικοποιημένου δικτύου λογοκρισίας: Οι πάροχοι διαδικτυακής πρόσβασης μετατρέπονται σε επιτηρητές των διαδικτυακών συμπεριφορών των χρηστών τους, καθώς γίνονται νομικά υπεύθυνοι γι’ αυτές. Αυτό θα αναγκάσει τους παρόχους να παρακολουθούν μαζικά και γενικευμένα τις δραστηριότητες των χρηστών τους, βάζοντας όρια εκεί όπου οι ίδιοι, αυθαίρετα, εκτιμούν πως πρέπει. Οι πάροχοι αποκτούν λοιπόν αστυνομικό ρόλο σε συνεργασία με κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων (ΚΠΔ) και επιβάλλουν ποινές (αίρουν την πρόσβαση σε χρήστες ή κλείνουν την πρόσβαση σε «προβληματικούς» για τους ΚΠΔ ιστοχώρους). Καθώς οι πάροχοι θα είναι υπό την ισχυρή πίεση των ΚΠΔ (κυρίως της μουσικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας) θα εξωθηθούν σε φιλτράρισμα του διαδικτύου, μπλοκάρισμα «υπόπτων» ιστοχώρων (ή και απλά δυσάρεστων για τους ΚΠΔ)
#2 Στοχοποίηση εναλλακτικών δικτύων: Οι αναφορές σε «μέσα ευρείας διανομής για σκοπούς καταπάτησης πνευματικών δικαιωμάτων» δημιουργούν εύλογες ανησυχίες πως κάθε πλατφόρμα όπου δυνητικά θα μπορούσαν να υπάρξουν «παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων» θα μπορεί να βρεθεί στο στόχαστρο των σχετικών νόμων. Από πλατφόρμες blogging, δίκτυα P2P μέχρι προγράμματα ελεύθερου λογισμικού…
#3 Παράκαμψη ισχύοντος ποινικού δικαίου: Επιβάλλει ποινικές κυρώσεις που παρακάμπτουν τις νομοθετικές διαδικασίες και εγγυήσεις της Ε.Ε. και των κρατών – μελών τους, κάτι που καθίσταται ακόμα πιο επικίνδυνο λόγω της ασάφειας των διατυπώσεων που χρησιμοποιούνται.
#4 Μόνιμη παράκαμψη της νομοθετικής διαδικασίας: Μια επιτροπή της ACTA θα μπορεί να μεταβάλλει τη συμφωνία και μετά την υιοθέτησή της, κάτι που ουσιαστικά την καθιστά μη εκλεγμένο νομοθέτη. Πρόκειται για παράδοση λευκής νομοθετικής επιταγής σε ένα αδιαφανές και ελεγχόμενο από ιδιωτικά συμφέροντα σώμα.
#5 Οι τελωνειακές αρχές αποκτούν αποφασιστική δικαιοδοσία για θέματα πνευματικών δικαιωμάτων των φορτίων που μεταφέρονται μέσα στην Ε.Ε. ή διά μέσου αυτής. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα π.χ. να μπορούν οι αρχές να κρατούν ή να κατάσχουν εμπορεύματα γενόσημων φαρμάκων, αλλά και σπόρων, απλά και μόνο με την καταγγελία, με κρισιμότατες συνέπειες για χώρες του Τρίτου Κόσμου και όχι μόνο…
Αυτό δεν είναι παρά ένα τμήμα των τεράστιων προβλημάτων που θα προκύψουν από την έγκριση της συμφωνίας ACTA. Η τελευταία δημοκρατική καταφυγή είναι πλέον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να απορρίψει τελεσίδικα τη συμφωνία αυτή. Είναι κρίσιμο λοιπόν και στην Ελλάδα, όπως και σε όλη την Ευρώπη, να τοποθετηθούν τα κόμματα και οι ευρωβουλευτές σχετικά με το θέμα αυτό. Ήδη βρισκόμαστε σε μια κρίση δημοκρατικής νομιμοποίησης στην EE . Θα την ενισχύσουν περαιτέρω...;;
Το Διαδίκτυο, ήδη από την ίδρυσή του, παρέχει νέους τρόπους προκειμένου οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να ασκούν τα δικαιώματα της ελευθερίας του λόγου, της ελευθερίας του Τύπου και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι. Τα δικαιώματα αυτά δεν είναι απλά τα οφέλη μιας ελεύθερης κοινωνίας - είναι ακριβώς τα μέσα για τη διατήρηση αυτής της ελευθερίας της κοινωνίας. Εμείς σαν Αριστερή Ενότητα είμαστε υπέρμαχοι της ελέυθερης διακίνησης της γνώσης,της έρευνας και γενικοτερά της πληροφορίας στο διαδίκτυο.